مناقشه جدید هند و پاکستان؛نیازمند چاره ای فوری

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی “همگام با خادمان جمهور”؛ دوم اردیبهشت ماه امسال، یک اقدام تروریستی در ایالت کشمیر که به کشته شدن ۲۶ گردشگر هندی منجر شد، هیزم به آتش زیر خاکستر کهنه‌ ای در شبه قاره ریخت: مناقشه ۷۸ ساله میان دو کشور پر جمعیت و دارای سلاح هسته‌ای هند و پاکستان.

مسئولان هندی گروه های تروریستی مستقر در پاکستان – و مورد حمایت بخش هایی از حاکمین آن کشور- را به انجام این اقدام متهم ساخت و بلافاصله مجموعه اقدامات تلافی جویانه از قبیل: کاهش سطح روابط دیپلماتیک، لغو روادید اتباع پاکستانی، بستن گذرگاه اصلی مرزی، و تعلیق پیمان ۶۵ ساله انتقال آب رود سند به پاکستان.
دولت پاکستان هم ضمن رد ادعای مسئولان هندی، اقدامات متقابلی همچون: بستن حریم هوایی اش به روی هواپیماهای هندی، توقف تبادلات مرزی کالاها، اخراج وابسته نظامی سفارت هند در اسلام آباد، انجام مجموعه ای از مانورها و نقل و انتقالات ادوات نظامی.
مجموعه این اقدامات با توجه به سوابق سه جنگ تمام عیار و چند درگیری نظامی کنترل شده بین دو کشور در شصت سال اخیر، نگرانی های بسیاری را در محافل سیاسی و همچنین افکار عمومی دولت ها و‌ ملت های منطقه برانگیخت؛ بویژه این که هر دو کشور مجهز به سلاح اتمی و غیرعضو در پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای(ان پی تی) هستند.
موضوعات داخلی دو کشور و روابط دیپلماتیک- اقتصادی هریک با قدرت های جهانی، در بحران موجود نقش افرین هستند؛ یا می توانند نقش آفرین باشند. در هندوستان، دولت نارندرا مودی، از سوی هدایت کنندگان افکار عمومی تحت فشار قرار دارد تا برخوردی قاطع با طرف مقابل انجام دهد. در پاکستان نیز دولت و ارتش از موضوع کشمیر برای تقویت جایگاه داخلی و جلب توجهات بین المللی بهره می گیرند.
روابط گسترده هند با آمریکا و روابط نزدیک پاکستان با چین(کریدور اقتصادی چین- پاکستان) زمینه را برای مداخله قدرت های جهانی و گسترش احتمالی بحران، مهیا ساخته است.
در مناقشات قبلی میان دو کشور، عوامل متعددی مانند: دیپلماسی دوجانبه، میانجی گری بین المللی و ملاحظات داخلی، به کاهش بحران کمک کرده است.
در مناقشه فعلی هم دولت جمهوری اسلامی ایران و هم برخی دولت های دیگر آمادگی خود را برای میانجی گری و‌ و کمک به کاهش سوءتفاهمات اعلان کرده اند.
به نظر می رسد به عنوان یک اقدام عاجل و فوری، دو کشور لازم است هم از اقدامات تحریک آمیز بخصوص در موضوع پیمان ایندوس(عبور آب از خاک هند به پاکستان) خودداری کنند؛ و هم به گفت و گو بطور مستقیم یا با واسطه کشورهای دیگر بپردازند.
در عین حال، مناقشه هشت دهه ای میان دو کشور که به جنگ ها و درگیری های متعدد منجر شده، ضرورت حل و فصل بنیادین مسئله کشمیر را به ضرورتی اجتناب ناپذیر، هم برای دو کشور همسایه و هم نظام بین الملل تبدیل کرده است.
جامعه بشری دیگر توان تحمل جنگ های خانمانسوز را ندارد.